The measure is available in the following languages:
3АКОН ЗА ПРИВАТИЗАЦИЈА И ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ
(„Службен весник на РМ“ бр.4/05, 13/07, 165/08, 146/09, 18/11 и 51/11)
Консолидиран текст
Овој закон е објавен во „Службен весник на Република Македонија“ број 4 од 17.01.2005 година. Изменувањата и дополнувања на законот се објавени во „Службен весник на Република Македонија“ број 13 од 05.02.2007 година, број 165 од 30.12.2008 година, број 146 од 4 декември 2009 година, број 18 од 14.02.2011 година и број 51 од 13.04.2011 година.
Со одлука на Уставниот суд на Република Македонија У бр.140/05 објавена во „Службен весник на Република Македонија“ број 79/06 е укинат член 81 од законот.
Изменувањата, дополнувањата и одлуката се интегрирани во овој консолидиран текст.
I. ОСНОВНИ ОДРЕДБИ
Член 1
Co овој закон се уредува приватизацијата, долготрајниот закуп, времениот закуп, одземањето и престанувањето на правото на користење на градежното земјиште во државна сопственост, на кое право на користење имаат физички и правни лица.
Член 2
Одделни изрази употребени во овој закон го имаат следново значење:
1. "Градежно земјиште" е градежното изградено и градежното неизградено земјиште, определено како такво со Законот за градежното земјиште;
2 "Градежно земјиште во државна сопственост" е земјиште на кое право на сопственост има Република Македонија;
3. "Приватизација на градежно земјиште во државна сопственост" е стекнување на право на приватна сопственост на градежното земјиште во државна сопственост на кое право на користење имаат физички и правни лица;
4. "Корисници на градежно земјиште" се физички и правни лица кои правото на користење на градежно земјиште во државна сопственост го стекнале со правна основа и физичките и правните лица кои користат градежно земјиште по основ на сопственост на објект стекнат со правна основа, а не се евидентирани како корисници на земјиштето во катастарот на земјиште, односно не се запишани како корисници на земјиштето во катастарот на недвижности, при што земјиштето е евидентирано, односно запишано како сопственост на Република Македонија согласно со Законот за основните сопственосноправни односи („Службен лист на СФРЈ“ број 6/80 и 36/90), Законот за градежно земјиште („Службен весник на СРМ“ број 36/75, 41/75, 10/79, 51/88, 38/91 и 4/93), Законот за промет со земјишта и згради („Службен весник на СРМ“ број 10/79, 18/89, 21/91 и „Службен весник на Република Македонија“ број 71/96 и 18/99) и Законот за сопственост на делови од згради („Службен весник на Република Македонија“ број 20/74 и 14/75);
5. "Долготраен закуп" е стварно право кое се установува меѓу Република Македонија како закуподавец и корисникот на градежното земјиште како закупец, на начин определен со овој закон;
6. "Времен закуп" е закупен однос кој се установува меѓу Република Македонија како закуподавец и корисникот во чие фактичко владение е градежното земјиште, како закупец, на начин определен со овој закон;
7. "Поранешни сопственици на градежно земјиште" се:
- физички лица, сегашни корисници на градежното земјиште во државна сопственост, кои биле сопственици на земјиштето на денот кога земјиштето е национализирано, односно поопштествено врз основа на закон, одлука на околиски народен одбор или одлука на собрание на општина,
- физички лица сегашни корисници на кои им е пренесено правото на трајно користење на градежно неизградено земјиште согласно со членот 39 од Законот за национализација на наемните згради и градежно земјиште ("Службен лист на ФНРЈ" број 52/58) и задолжителното толкување на членот 39 став 1 од овој закон ("Службен лист на ФНРЈ" број 24/59, 24/61 и 1/63), во периодот до 15 февруари 1968 година, како ден кога е влезен во сила Сојузниот закон за определување на градежното земјиште во градовите и населбите од градски карактер („Службен лист на СФРЈ“ број 5/68 и 20/68), доколку според членот 5 од тој закон пренесеното трајно право на користење на градежното неизградено земјиште во овој период ги исполнува еден од следниве услови: договорот за пренос е заверен од орган надлежен за заверување, ако договорената цена е исплатена преку банка и ако лицето на кое му е пренесено правото на користење ги извршувало обврските спрема заедницата во однос на тоа земјиште и
- физички лица, наследници на физичките лица од алинеите 1 и 2 на оваа точка според прописите за наследување;
- физички лица, сегашни корисници на градежно земјиште во државна сопственост кои правото на користење на земјиштето го стекнале врз основа на договор за дар, договор за доживотна издршка и договор за располагање со имот за време на живот, склучен меѓу поранешниот сопственик и неговите законски наследници според прописите за наследување.
8. "Спорно право на користење на градежно земјиште во државна сопственост" е право на користење на градежно земјиште во државна сопственост за кое постојат спорни имотно-правни односи од правна и фактичка природа меѓу корисникот на градежното земјиште и државата како сопственик на земјиштето, односно трети лица;
9. "Неидентичност на градежното земјиште" е состојба на несовпаѓање на фактичката или правна состојба (местоположба, површина, култура, објект) на градежното земјиште со податоците од актот за стекнување на поранешната сопственост, односно правото на користење на земјиштето (местоположба, површина, култура, објект);
10. "Соодветна јавна книга за недвижности" е катастар на недвижности како јавна книга во која се врши запишување на правата на недвижностите и катастар на земјиште како јавна книга во која се врши евидентирање на правата на земјиштето и
11. “Акти на урбанистичко планирање со кои се заменува градежната парцела“ се планови предвидени со Законот за просторно и урбанистичко планирање.
Член З
(1) Корисниците на градежно земјиште во државна сопственост, за стекнување на право на сопственост, долготраен закуп и времен закуп се должни да поднесат барање под услови, на начин и во постапка утврдени со овој закон.
(2) Ако корисниците на градежно земјиште во државна сопственост за стекнување на правата од ставот (1) на овој член во роковите определени со овој закон не поднесат барање, правото се установува под услови и на начин утврдени со овој закон.
(3) Со стекнувањето на правата од ставот (1) на овој член, врз основа на овој закон престанува правото на користење на градежното земјиште во државна сопственост на досегашните корисници на градежното земјиште.
Член 4
(1) Сопственикот на градежното земјиште кое се приватизирало има право градежното земјиште да го држи, целосно да го користи и да располага со него по своја волја ако со овој или друг закон поинаку не е определено.
(2) Правото на сопственост на градежното земјиште од ставот (1) на овој член може да биде во правен промет, како право на сопственост на градежно земјиште што претставува цела катастарска парцела или право на сопственост на градежно земјиште што претставува дел од катастарска парцела (идеален или реален дел).
Член 5
(1) Носителот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште во државна сопственост има право градежното земјиште да го држи и да го користа во согласност со намената дефинирана со актите за урбанистичко планирање со кои се утврдува градежната парцела на градежното земјиште и со договорот, односно со решението за стекнување на правото на долготраен закуп.
(2) Градежното изградено земјиште во државна сопственост на кое постои право на долготраен закуп може да биде во правен промет само со преносот на правото на сопственост на објектот.
(3) Правото на долготраен закуп на градежното земјиште може да се наследува.
Член 6
(1) Градежното земјиште што е во општа употреба (јавни плоштади, улици, сообраќајници, паркови и јавно сообраќајни површини) и градежното земјиште што со актите за урбанистичко планирање со кои се утврдува градежната парцела е наменето за добро во општа употреба е во државна сопственост и не е предмет на приватизација.
(2) Правните дела спротивни на ставот (1) од овој член се ништовни и не произведуваат правно дејство.
Член 6 - а
Градежното изградено земјиште на кое се изградени станови, деловни простории, визби, гаражи и други посебни делови од станбени и деловни згради што имаат два или повеќе станови, односно деловни простории и други посебни делови кои се во сопственост на различни физички или правни лица (етажна сопственост), не е предмет на приватизација.
Членот е избришан со Законот за изменување на Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост објавен во „Службен весник на Република Македонија“ број 146 од 7 декември 2009 година.
Член 7
Градежното неизградено земјиште во државна сопственост кое физички или правни лица го користат, врз основа на закуп, заради поставување - изградба на времени објекти или други намени, не е предмет на приватизација.
Член 8
Правна заштита на имотните права и интереси на Република Македонија во постапката за приватизација, долготраен закуп и времен закуп на градежното земјиште во државна сопственост врши Државното правобранителство на Република Македонија.
Член 9
Средствата од приватизацијата, од долготрајниот закуп и времениот закуп на градежното земјиште во државна сопственост се приход на Буџетот на Република Македонија.
Член 10
За приватизацијата на градежното земјиште во државна сопственост не се плаќа данок на промет на недвижности и права.
Член 11
Во постапката за приватизација, долготрајниот закуп и времен закуп на градежното земјиште во државна сопственост се применуваат одредбите од Законот за општа управна постапка, ако со овој закон поинаку не е определено.
II. ПРИВАТИЗАЦИЈА НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ
1. НАЧИН НА ПРИВАТИЗАЦИЈА
Член 12
(1) Градежното земјиште во државна сопственост (во натамошниот текст: градежното земјиште), може да се приватизира од државна сопственост во сопственост на домашни физички и правни лица корисници на градежното земјиште.
(2) Градежното земјиште може да се приватизира од државна сопственост во сопственост на странски физички и правни лица корисници на градежно земјиште согласно со одредбите на овој закон и Законот за сопственост и други стварни права.
Член 13
(1) Градежното изградено и градежното неизградено земјиште на кое постојат сокориснички права евидентирани во катастарот на земјиште, односно запишани во катастарот на недвижности во идеални делови се приватизира сразмерно на големината на идеалниот дел од сокорисничкото право.
(2) Градежното изградено земјиште на кое се изградени станови, деловни простории, визби, гаражи и други посебни делови од станбени и деловни згради што имаат два или повеќе станови, односно деловни простории и други посебни делови кои се во сопственост на различни физички или правни лица, а на кое земјиште во катастарот на земјиште не се евидентирани, односно во катастарот на недвижности не се запишани идеални делови од сокорисничкото право, се приватизира во заедничка сопственост на физичките или правните лица како етажни сопственици.
(3) Делот од надоместокот што го плаќа секој од етажните сопственици од ставот 2 на овој член се определува сразмерно на бројот на посебните делови од зградата спрема вкупната површина на земјиштето предмет на приватизација, при што се воспоставуваат односи меѓу етажните сопственици кои произлегуваат од правната содржина на правото на заедничка сопственост на градежно изградено земјиште согласно со Законот за градежно земјиште и Законот за сопственост и други стварни права. Надоместокот за секој етажен сопственик се пресметува на начин што вкупната површина на земјиштето предмет на приватизација се дели со бројот на посебните делови од зградата и се множи со висината на надоместокот по метар квадратен утврден според соодветната намена согласно со Уредбата за висина на надоместокот за приватизација на градежното земјиште што се приватизира, начинот и постапката за наплата на надоместокот за приватизација на градежно земјиште. Бројот на посебни делови од зграда се утврдува од страна на органот на државната управа надлежен за имотноправните работи со увид на самото место.
(4) Кога не е извршена целосна приватизација на градежното земјиште од сите етажни сопственици, во Јавната книга за запишување на правата на недвижностите покрај етажните сопственици кои го приватизирале земјиштето останува запишана Република Македонија како заеднички сопственик на земјиштето се до целосна приватизација на земјиштето.
Член 14
(1) Градежното земјиште може да се приватизира во целост или во дел.
(2) Градежното земјиште може да се приватизира во површина на стекнатото право на користење, а во рамките на градежната парцела чија површина е дефинирана со актот за урбанистичко планирање со кој се утврдува градежната парцела.
(3) Градежното земјиште на кое право на користење имаат правни лица може да се приватизира во рамките на градежната парцела чија површина е дефинирана со актот за урбанистичко планирање со кој се утврдува градежната парцела.
(4) Градежното земјиште на кое право право на користење имаат лицата од членот 2 точка 7 на овој закон и физичките лица кои за стекнатото право на користење на градежното земјиште платиле надоместок, а кое влегува во една или повеќе градежни парцели може да се приватизира во рамките на стекнатото односно евидентирано или запишано право на користење освен во случаите од членот 6 на овој закон.
(5) Градежното земјиште на кое право на користење имаат физичките лица кои не платиле надоместок за стекнато право на користење, а кое влегува во други градежни парцели не е предмет на приватизација.
(6) Градежното земјиште може да се приватизира во рамките на градежната парцела чија површина е дефинирана со актот за урбанистичко планирање со кој се утврдува градежната парцела, ако со актот врз основа на кој е стекнато правото на користење површината не е определена.
Член 15
Градежното земјиште на кое постои спорно право на користење или постои неидентичност на градежното земјиште, може да се приватизира согласно со овој закон после решавањето на претходното прашање за спорното право на користење, односно за неидентичноста на градежното земјиште.
2. УСЛОВИ ЗА ПРИВАТИЗАЦИЈА
а. Услови за приватизација на градежно земјиште на физички лица кои немаат обврска за плаќање надомест
Член 16
Градежното земјиште на кое постои право на користење на физички лица -поранешни сопственици на градежното земјиште, се приватизира од државна сопственост во сопственост на поранешните сопственици, при што за приватизацијата на градежното земјиште поранешните сопственици немаат обврска да платат надомест за приватизација.
Член 17
(1) Градежното земјиште, на кое постои право на користење на физички лица стекнато со надомест, се приватизира од државна сопственост во сопственост на корисниците на градежното земјиште при што за приватизацијата на градежното земјиште не се плаќа надомест, ако е стекнато со надомест со:
1) јавно наддавање;
2) непосредна спогодба со надомест;
3) доделување на земјиштето од надлежен орган со надомест;
4) доделување на земјиштето во замена за експроприрана недвижност;
5) доделување на земјиштето за замена на одземено од владение градежно земјиште од поранешен сопственик;
6) предимствено право на користење на градежното земјиште за површината на градежното земјиште која е поранешна сопственост на корисникот на предимственото право
7) физички лица, сегашни корисници на градежно изградено земјиште во државна сопственост кои правото на користење на градежното земјиште го стекнале врз основа на стекнато право на сопственост на објект со правна основа од поранешен сопственик на земјиштето како и стекнатото право на сопственост на објект со правна основа од поранешен сопственик на земјиштето, како и стекнато право на сопственост на објект од претходен корисник на градежното земјиште кој платил надоместок за стекнување на правото на користење;
8) други случаи кога ќе се утврди дека правото на користење е стекнато со надомест (дооформување на градежна парцела со надомест, предимствено право на градба со дооформување на градежна парцела со надомест и друго).
(2) Физичките лица наследници на лицата од ставот (1) на овој член според прописите за наследување, не плаќаат надомест за приватизација на градежното земјиште.
б. Услови за приватизација на градежно земјиште на физички лица со надомест
Член 18
(1) Градежното земјиште, на кое постои право на користење на физички лица стекнато без надомест, може да се приватизира од државна сопственост во сопственост на корисниците на градежното земјиште со плаќање надомест.
(2) Се смета дека правото на користење на земјиштето од ставот (1) на овој член е стекнато без надомест, ако е стекнато со:
1) доделување на градежно земјиште на користење без надомест кога во актот за доделување на градежното земјиште не е определен надомест, односно обврска за плаќање надомест;
2) стекнување на право на сопственост на објект со правна основа од претходен корисник на градежно земјиште кој не платил надоместок за стекнување на правото на користење на градежно земјиште;
3) предимствено право на користење на градежното земјиште за површина на градежното земјиште која не е поранешна сопственост на корисникот на предимственото право, а е стекната без надомест како дооформување на градежна парцела.
в. Услови за приватизација на градежно земјиште на правни лица кои немаат обврска за плаќање надомест
Член 19
Градежното земјиште, на кое правни лица во приватна сопственост стекнале право на користење, може да се приватизира од државна сопственост во сопственост на корисниците на градежното земјиште при што не се плаќа надомест, ако тоа е стекнато со надомест со:
1) јавно наддавање;
2) непосредна спогодба со надомест;
3) доделување на земјиштето од надлежен орган со надомест;
4) доделување на земјиштето во замена за експроприрано земјиште на правното лице во приватна сопственост;
5) стекнување на право на сопственост на објект од поранешен сопственик на земјиштето, како и стекнување право на сопственост на објект од претходен корисник на градежно земјиште кој платил надоместок за стекнување на право на користење;
6) доделување на земјиштето за замена за одземено од владение градежно земјиште на правното лице во приватна сопственост и
7) основачки влог на физичко лице во правно лице во приватна сопственост во кој градежното земјиште претставува поранешна сопственост, односно право на користење стекнато со надомест.
г. Услови за приватизација на градежно земјиште на правни лица со надомест
Член 20
Градежното земјиште, на кое правни лица стекнале право на користење без надомест, може да се приватизира од државна сопственост во сопственост на корисниците на градежното земјиште со надомест, ако градежното земјиште се користи по основа на: стекнато право на сопственост на објект со правна основа кој бил поранешна општествена, односно државна сопственост;
1) стекнато право на сопственост на објект со правна основа при што со пренесување на правото на сопственост на објектот е пренесено правото на користење на градежното земјиште во општествена, односно државна сопственост и
2) приватизација на правни лица во општествена, односно државна сопственост.
Член 21
Градежното земјиште на кое постои право на користење на правни лица во мешовита сопственост (приватна и државна), може да се приватизира со надомест, по целосната приватизација на правното лице.
Членот е избришан со Законот за изменување на Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост („Службен весник на Република Македонија“ број 146 од 7 декември 2009 година)
3. НАДОМЕСТ ЗА ПРИВАТИЗАЦИЈА НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
Член 22
За градежното земјиште кое се приватизира со надомест се плаќа надомест под услови и на начин определени со овој закон.
Член 23
(1) Кога градежното земјиште е приватизирано со надомест, а надоместот, не е платен заради смрт на сопственикот на градежното земјиште, обврската за плаќање на надоместот преминува на наследниците на градежното земјиште, според прописите за наследување.
(2) Кога градежното земјиште е приватизирано со надомест, а надоместот не е платен, правото на сопственост на градежното земјиште може да биде во правен промет, само ако се плати надоместот за приватизираното земјиште.
Член 24
(1) Висината на надоместот за градежното земјиште што е предмет на приватизација, како и начинот и постапката за наплата на надоместот за приватизација, на предлог на министерот за финансии ги пропишува Владата на Република Македонија со посебен пропис.
(2) Висината на надоместот за градежното земјиште што е предмет на приватизација се утврдува во зависност од зоните утврдени во членот 83 од овој закон.
Член 25
(1) Надоместот за приватизација на градежното земјиште се плаќа со денари.
(2) Обврзници издадени од страна на Република Македонија за исплата на депонирани девизни влогови на граѓаните по кои гарант е Република Македонија и обврзници од денационализацијата, можат да се користат за плаќање на надоместот за приватизација на градежно земјиште.
4. ПОСТАПКА ЗА ПРИВАТИЗАЦИЈА НА ГРАДЕЖНОТО ЗЕМЈИШТЕ
Член 26
Постапката за приватизација на градежното земјиште се покренува по барање на корисникот на градежното земјиште (во натамошниот текст: барање за приватизација).
Член 27
Барањето за приватизација од членот 26 на овој закон може да се поднесе до 31 декември 2012 година.
Член 28
(1) Барањето за приватизација се поднесува до органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи на подрачјето каде што се наоѓа градежното земјиште што е предмет на приватизација.
(2) Барањето од ставот (1) на овој член треба да ги содржи:
а) основата на правото што се бара: (приватизација без обврска за плаќање надомест, односно приватизација со обврска за плаќање надомест) и
б) начин на плаќање на надоместот.
(3) Кон барањето од ставот (1) на овој член се приложуваат :
доказ за идентификација на барателот, односно лицата кои се негови наследници според прописите за наследување (фотокопија од лична карта или патна исправа за физички лица), односно извод од соодветниот регистар за правни лица, правната основа, односно актот врз основа на кој е стекнато правото на користење на градежното земјиште на кое се однесува барањето за приватизација (закон, тапија, пресуда, договор, решение, одлука на надлежен државен орган и друго), само во случаите кога се бара приватизација без обврска за плаќање на надоместок, податоци за градежното земјиште од соодветната јавна книга и тоа: имотен лист од катастарот на недвижностите или поседовен лист од катастарот на земјиштето.
(4) Барањето за приватизација и прилозите се доставуваат во два примерока, од кои едното барање со прилозите во оригинал, а второто барање со прилозите во фотокопие.
Член 28 - а
(1) Органот надлежен за имотно-правните работи по службена должност прибавува копија од катастарски план, уверение за историски преглед на извршените запишувања во катастарот на недвижностите на земјиштето предмет на приватизација од Агенцијата за катастар на недвижности кога во постапката за приватизација на градежно земјиште, не може да се утврди својството на поранешна сопственост на земјиштето и извод од урбанистички план од општината каде што се наоѓа земјиштето предмет на приватизација.
(2) По барање на органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи, во постапката за приватизација барателот приложува геодетски елаборат за нумеричките податоци за формирање на градежна парцела.
Член 29
(1) Органот на државната управа надлежен за имотно правните работи, во рок од 60 дена од денот на поднесување на барањето за приватизација донесува решение, со кое одлучува по барањето за приватизација на градежното земјиште (во натамошниот текст: решение за приватизација).
(2) Решението за приватизација содржи:
- податоци за лицето кое се стекнува со правото на сопственост на градежното земјиште (име и презиме, живеалиште и единствен матичен број за физичко лице и назив, седиште и единствен даночен број за правно лице),
- податоци за градежното земјиште предмет на приватизација од соодветната јавна книга,
- клаузула за обврска за плаќање на надомест, ако приватизацијата се врши со надомест како услов за приватизација,
- висина и рок за плаќање на надоместот ако приватизацијата се врши со надомест, со клаузула за забележување на обврската во соодветната јавна книга за запишување, односно евидентирање на правата на недвижностите во рок од 15 дена по правосилноста на решението,
- начин на плаќање,
- обврска за барателот кога надоместокот се плаќа на рати да доставува доказ за платен надоместок (во оригинал или заверена копија), најдоцна до 31 декември за тековната година;
(- сметка на која треба да се плати надоместот,
- клаузула дека правосилното решение за приватизација е основа за стекнување на правото на сопственост и запишување, односно евидентирање на тоа право во соодветната јавна книга и
- клаузула за поништување на решението за приватизација на градежно неизградено земјиште, ако не се исполни условот за плаќање на надоместот утврден со решението за приватизација.
(3) Кога надоместокот за приватизација на градежното земјиште се плаќа во готово, клаузулата за правосилност се става по доставување на доказ за платен надоместок.
(4) Обврската за плаќање на надоместокот за приватизација на градежното земјиште на рати, се прибележува во соодветната јавна книга за недвижности.
(5) Доколку органот на државната управа надлежен за имотно правните работи не донесе решение за приватизација во рокот од ставот (1) на овој член, подносителот на барањето за приватизација има право во рок од три работни дена од денот на истекот на рокот од ставот (1) на овој член да поднесе барање до директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи, со кое ќе побара директорот да донесе решение. Барањето се поднесува до писарницата на директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи.
(6) Формата и содржината на барањето од ставот (5) на овој член ги пропишува министерот за финансии.
(7) Директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи, е должен во рок од пет работни дена од денот на поднесување на барањето од ставот (5) на овој член да донесе решение со кое барањето за приватизација ќе го уважи или ќе го одбие. Доколку директорот нема писарница, барањето се поднесува во писарницата на седиштето на органот на државната управа надлежен за имотно правните работи.
(8) Кон барањето од ставот (5) на овој член, барателот доставува копија од поднесеното барање за приватизација од ставот (1) на овој член .
(9) Доколку директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи не донесе решение во рокот од ставот (7) на овој член, подносителот на барањето може да го извести Државниот управен инспекторат во рок од пет работни дена.
(10) Државниот управен инспекторат е должен во рок од десет дена од денот на приемот на известувањето од ставот (9) на овој член да изврши надзор во органот на државната управа надлежен за имотно правните работи дали е спроведена постапката по поднесено барање за приватизација согласно со закон и во рок од три работни дена од денот на извршениот надзор е должен да го информира подносителот на известувањето.
(11) Инспекторот од Државниот управен инспекторат по извршениот надзор согласно со закон, донесува решение со кое го задолжува директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи во рок од десет дена да донесе решение со кое ќе го уважи или ќе го одбие барањето за приватизација и да го извести инспекторот за донесениот акт. Кон известувањето се доставува копија од актот со кој одлучил по поднесеното барање.
(12) Доколку директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи не одлучи во рокот од ставот (11) на овој член, инспекторот ќе поднесе барање за поведување прекршочна постапка за прекршок утврден во Законот за управната инспекција и ќе определи дополнителен рок од пет работни дена, во кој директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи ќе одлучи по поднесеното барање за што во истиот рок ќе го извести инспекторот за донесениот акт. Кон известувањето се доставува копија од актот со кој одлучил по поднесеното барање. Инспекторатот во рок од три работни дена го информира подносителот на барањето за преземените мерки.
(13) Доколку директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи не одлучи и во дополнителниот рок од ставот (12 ) на овој член, инспекторот во рок од три работни дена ќе поднесе пријава до надлежниот јавен обвинител и во тој рок ќе го информира подносителот на барањето за преземените мерки.
(14) Доколку инспекторот не постапи по известувањето од ставот (9) на овој член, подносителот на известувањето во рок од пет работни дена има право да поднесе приговор до писарницата на директорот на Државниот управен инспекторат. Доколку директорот нема писарница, барањето се поднесува во писарницата на седиштето на органот на државната управа надлежен за имотно правните работи.
(15) Директорот на Државниот управен инспекторат е должен во рок од три работни дена од денот на приемот да го разгледа приговорот од ставот (14) на овој член, и доколку утврди дека инспекторот не постапил по известувањето од подносителот на барањето согласно со ставовите (10) и (11) на овој член и/или не поднесе пријава согласно со ставовите (12) и (13) на овој член, директорот на Државниот управен инспекторат ќе поднесе барање за поведување прекршочна постапка за прекршок утврден во Законот за управната инспекција за инспекторот и ќе определи дополнителен рок од пет работни дена во кој инспекторот ќе изврши надзор во надлежниот орган дали е спроведена постапката согласно со закон и во рок од три работни дена од денот на извршениот надзор ќе го информира подносителот на барањето за преземените мерки.
(16) Доколку инспекторот не постапи и во дополнителниот рок од ставот (15) на овој член, директорот на Државниот управен инспекторат ќе поднесе пријава до надлежниот јавен обвинител против инспекторот и во рок од три работни дена ќе го информира подносителот на барањето за преземените мерки.
(17) Во случајот од ставот (16) на овој член, директорот на Државниот управен инспекторат веднаш, а најдоцна во рок од еден работен ден, ќе овласти друг инспектор да го спроведе надзорот веднаш.
(18) Во случаите на ставот (17) на овој член, директорот на Државниот управен инспекторат во рок од три работни дена го информира подносителот на барањето за преземените мерки.
(19) Доколку директорот на Државниот управен инспекторат не постапи согласно со ставот (15) на овој член, подносителот на барањето може да поднесе пријава до надлежниот јавен обвинител во рок од осум работни дена.
(20) Доколку директорот кој раководи со органот на државната управа надлежен за имотно правните работи не одлучи во рок од ставот (13) на овој член, подносителот на барањето може да поведе управен спор пред Управниот суд.
(21) Постапката пред Управниот суд е итна.
(22) Подзаконскиот акт од ставот (6) на овој член се донесува во рок од 15 дена од денот на влегувањето во сила на овој закон.
(23) По донесувањето на подзаконскиот акт од ставот (6) на овој член истиот веднаш, а најдоцна во рок од 24 часа се објавува на веб страницата на Министерството за финансии.
Член 30
(1) Решението за приватизација заедно со сите списи во предметот пред да се достави до барателот се доставува на мислење до Државниот правобранител на Република Македонија.
(2) Државниот правобранител на Република Македонија, мислењето од ставот (1) на овој член го доставува во рок од 15 дена од приемот на решението и предметот.
(3) Ако Државниот правобранител на Република Македонија во рокот од ставот (2) на овој член не даде мислење ќе се смета дека има позитивно мислење.
(4) По добивањето на позитивно мислење, односно по истекот на рокот од ставот (2) на овој член, ако не е дадено мислење, решението за приватизација се доставува до барателот за приватизација.
Член 31
(1) Против решението за приватизација барателот може да изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
(2) Правосилното решение за приватизација по службена должност се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
Член 32
(1) Кога со решението за приватизација на градежното земјиште е утврдена обврска за плаќање надомест, а надоместот не се плаќа на начин определен во решението за приватизација, органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи со решение ќе го поништи решението за приватизација.
(2) Решението за поништување на приватизацијата се доставува до лицето на кое му е приватизирано земјиштето и Државното правобранителство на Република Македонија.
(3) Против решението за поништување на приватизацијата може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
(4) Правосилното решение за поништување на приватизацијата по службена должност се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
Член 33
(1) Органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи води евиденција за поднесените барања за приватизација, за донесените и поништените решенија за приватизација, за донесените решенија за времено ослободување од плаќање надомест за приватизација, како и за поднесените тужби за наплата на надомест.
(2) Министерот за финансии ги пропишува формата, содржината и начинот на водење на евиденцијата од ставот (1) на овој член.
III. ДОЛГОТРАЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ
1. ПРАВО НА ДОЛГОТРАЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
а. Заеднички одредби
Член 34
(1) Корисникот на градежното земјиште кое не е приватизирано се стекнува со право на долготраен закуп согласно со овој закон.
(2) За правото на долготраен закуп на градежното земјиште на кое постои право на користење се плаќа закупнина.
(3) Одредбите од членовите 13, 14 и 15 на овој закон соодветно се применуваат и во случај кога на градежното земјиште се стекнува право на долготраен закуп.
Член 35
(1) Правото на долготраен закуп се стекнува со договор во писмена форма, склучен меѓу Република Македонија како закуподавец и корисникот на градежното земјиште како закупец, со кој се уредуваат правата и обврските од закупниот однос на градежното земјиште.
(2) Кога корисникот на градежното земјиште нема да стекне право на долготраен закуп со договор, во рокот определен со членот 46 став (2) на овој закон, долготрајниот закуп се стекнува по сила на овој закон.
(3) Во случаите од ставот (2) на овој член долготрајниот закуп се стекнува со решение на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште.
Член 36
(1) Долготрајниот закуп на градежното земјиште во државна сопственост (во натамошниот текст: долготрајниот закуп), може да трае најмалку десет, а најмногу 99 години.
(2) По истекот на рокот за долготраен закуп, долготрајниот закуп на градежното земјиште може да се продолжи.
(3) Се она што правно било одвоено од земјиштето (трајни и времени објекти), со истекот на рокот на договорот за долготраен закуп на градежното изградено земјиште до влегувањето во сила на овој закон, не станува прирасток на градежното земјиште и не станува сопственост на Република Македонија.
(4) Одредбите за долготраен закуп од членот 19 до 39, членот 55 став (2) и членот 56 од Законот за градежното земјиште, соодветно се применуваат на стекнувањето на долготрајниот закуп на корисниците на градежното земјиште во државна сопственост, ако со овој закон поинаку не е определено.
Член 37
(1) Кога правото на долготраен закуп се стекнува по барање на корисникот на градежното земјиште, времетраењето на долготрајниот закуп се утврдува со договорот согласно со барањето на корисникот на градежното земјиште (закупец).
(2) Кога правото на долготрајниот закуп се утврдува по службена должност времетраењето на долготрајниот закуп изнесува десет години со можност за продолжување.
Член 38
(1) Висината на закупнината за градежното земјиште кое е предмет на долготраен закуп, како и начинот и постапката за наплата на закупнината за долготрајниот закуп, на предлог на министерот за транспорт и врски ги пропишува Владата на Република Македонија со посебен пропис.
(2) Висината на закупнината за градежното земјиште кое е предмет на долготраен закуп се утврдува во зависност од зоните утврдени во членот 83 на овој закон.
Член 39
(1) Закупнината за долготраен закуп на градежното земјиште се плаќа со денари.
(2) Обврзници издадени од страна на Република Македонија за исплата на депонирани девизни влогови на граѓаните по кои гарант е Република Македонија и обврзници од денационализацијата, можат да се користат за плаќање на закупнината за долготраен закуп на градежно земјиште.
Член 40
Градежното земјиште на кое е стекнато право на долготраен закуп согласно право на долготраен закуп согласно со одредбите на овој закон, може да се приватизира во секое време, согласно со одредбите на овој закон на барање на носителот на правото на долготраен закуп.
б. Долготраен закуп на градежно земјиште на физички лица
Член 41
Кога градежното земјиште на кое постои право на користење на физички лица, не се приватизира се утврдува право на долготраен закуп за кое носителот на правото плаќа закупнина согласно овој закон.
Член 42
Носителот на правото на долготраен закуп на градежно изградено земјиште, може времено со решение од надлежен орган, од причини определени со овој или друг закон да биде ослободен од обврската за плаќање закупнина.
Член 43
Кога носителот на правото на долготраен закуп на градежно неизградено земјиште не ја плаќа закупнината утврдена со договорот, односно со решението за долготраен закуп, а не е ослободен од обврската за плаќање закупнина, со решение на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште ќе му престане правото на долготраен закуп пред истекот на договорениот рок, на начин определен со овој закон.
в. Долготраен закуп на градежно земјиште на правни лица
Член 44
(1) Кога градежното земјиште на кое постои право на користење на правни лица не се приватизира, се утврдува право на долготраен закуп за кое носителот на правото плаќа закупнина согласно со овој закон.
(2) Кога за градежното неизградено земјиште правното лице од ставот (1) на овој член не ја плаќа закупнината утврдена со договорот, односно со решението за долготраен закуп, со решение на надлежен орган ќе му престане правото на долготраен закуп пред истекот на договорениот рок, на начин определен со овој закон.
2. ПОСТАПКА ЗА СТЕКНУВАЊЕ ПРАВО НА ДОЛГОТРАЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
Член 45
Право да поднесе барање за стекнување право на долготраен закуп на градежно земјиште имаат корисниците на градежното земјиште во државна сопственост.
Член 46
(1) Постапката за стекнување право на долготраен закуп на градежно земјиште се покренува по барање на корисникот на градежното земјиште или по службена должност од страна на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште.
(2) Постапката за стекнување право на долготраен закуп на градежно земјиште се покренува по службена должност ако корисникот на градежното земјиште не поднесе барање за стекнување право на долготраен закуп, односно за приватизација на градежното земјиште во рок од седум години од денот на влегувањето во сила на овој закон, или пак ако по поднесено барање за стекнување право на долготраен закуп во рок од шест месеца не пристапи кон склучување на договор.
Член 47
(1) Барањето за стекнување право на долготраен закуп на градежното земјиште се поднесува до органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште на подрачјето каде што се наоѓа градежното земјиште што е предмет на стекнување на правото на долготраен закуп.
(2) Кон барањето од ставот (1) на овој член се приложува:
доказ за идентификација на барателот (фотокопија од лична карта или патна исправа за физички лица), односно извод од соодветниот регистар за правни лица,
правната основа, односно актот врз основа на кој е стекнато правото на користење на градежното земјиште на кое се однесува барањето за долготраен закуп (тапија, пресуда, договор, решение, законски пропис, одлука на надлежен државен орган и друго),
податоци за градежното земјиште од соодветната јавна книга за и тоа: имотен лист од катастарот на недвижностите или поседовен лист од катастарот на земјиштето,
копија од катастарски план,
извод од урбанистички план и
писмена изјава за непосредно фактичко владение на градежното земјиште.
Барањето и прилозите од ставовите (1) и (2) на овој член се доставуваат во два примерока.
(3) Во барањето од ставот (1) на овој член барателот треба да го наведе времетраењето на долготрајниот закуп и начинот на плаќање на закупнината.
Член 48
(1) По барањето за стекнување право на долготраен закуп, ако се исполнети условите утврдени со овој закон, органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште е должен да пристапи кон склучување на договор за долготраен закуп.
(2) Правата и обврските што произлегуваат од долготрајниот закуп се уредуваат со договор во писмена форма.
(3) Договорот од ставот (1) на овој член во име на Република Македонија го склучува министерот за транспорт и врски.
Член 49
(1) Co договорот за долготраен закуп особено се уредуваат:
- висината, начинот и роковите за плаќање на закупнината,сметка на која се плаќа закупнината,
- времетраење на долготрајниот закуп,
- намената и начинот на користење на градежното земјиште на кое се стекнува право на долготраен закуп,
- обврска за пренесување на правото на долготраен закуп на сопственикот на објектот во случај на продажба на објектот изграден на земјиштето на кое е стекнато правото на долготраен закуп (член 5 став (2)),
- измена на висината на закупнината согласно со посебниот пропис на Владата на Република Македонија од членот 38 на овој закон и
- клаузула за престанок на долготрајниот закуп кога за градежното неизградено земјиште не се плаќа закупнината.
(2) До Државното правобранителство на Република Македонија се доставува примерок од договорот и документацијата врз основа на која е стекнато правото на долготраен закуп.
(3) Договорот за долготраен закуп по службена должност се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
Член 50
(1) Постапката за стекнување право на долготраен закуп на градежно земјиште се покренува по службена должност кога физичките, односно правните лица не ја исполниле обврската во согласност со членот 3 став (1) од овој закон.
(2) На барање на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште, органот на државната управа надлежен за водење на соодветната јавна книга за недвижности доставува податоци за земјиштето и корисникот на градежното земјиште чие земјиште не е приватизирано, заради покренување по службена должност на постапката од ставот (1) на овој член.
(3) На барање на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште, органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи ги дава сите податоци од евиденцијата од членот 33 став (1) на овој закон.
(4) На барање на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште, органот на државната управа надлежен за јавни приходи доставува податоци за градежното земјиште и корисникот на градежното земјиште, заради покренување на постапката од ставот (1) на овој член.
Член 51
(1) Кога правото на долготраен закуп на градежното земјиште се стекнува по службена должност, органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште донесува решение врз основа на кое корисникот на градежното земјиште се стекнува со право на долготраен закуп на градежното земјиште (решение за долготраен закуп).
(2) Решението за долготраен закуп содржи:
податоци за лицето кое стекнува право на долготраен закуп на градежното земјиште (име и презиме, живеалиште и единствен матичен број за физичко лице и назив, седиште и единствен даночен број за правно лице),
податоци за градежното земјиште предмет на долготраен закуп од соодветната јавна книга и намената на земјиштето,
времетраење на долготрајниот закуп,
обврска за плаќање закупнина за стекнатото право на долготраен закуп,
висина, начин и рокови за плаќање на закупнината,
сметка на која се плаќа закупнината,
обврска за измена на решението во случај на промена на носителот на правото на долготраен закуп (член 5 став (2)) и
измена на висината на закупнината согласно со посебниот пропис на Владата на Република Македонија од членот 38 на овој закон.
(3) Решението за долготраен закуп на градежно неизградено земјиште покрај податоците од ставот (2) на овој член, содржи и клаузула за престанок на правото на долготраен закуп на градежно неизградено земјиште кога закупецот не ја плаќа закупнината и кога закупецот градежното земјиште го користи спротивно на намената утврдена со решението за долготраен закуп.
Член 52
(1) Решението за долготраен закуп се доставува до носителот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште и до Државното правобранителство на Република Македонија.
(2) До Државното правобранителство на Република Македонија заедно со решението се доставува и примерок од документацијата врз основа на која е донесено решението за стекнување на правото на долготраен закуп.
Член 53
(1) Против решението за долготраен закуп може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
(2) Правосилното решение за долготраен закуп по службена должност се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
Член 54
(1) Кога плаќањето на закупнината за стекнување на правото на долготраен закуп на градежно изградено земјиште не се врши во согласност со договорот, односно решението со кое е стекнато правото, наплатата ќе се врши врз основа на судска одлука.
(2) Заради наплата на побарувањата на Република Македонија во случаите од ставот (1) на овој член, тужба до надлежниот суд на подрачјето каде што се наоѓа градежното земјиште, поднесува Државното правобранителство на Република Македонија.
(3) Тужбата од ставот (2) на овој член за наплата на побарувањата, Државното правобранителство на Република Македонија по службена должност ја доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
Член 55
(1) Органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште води евиденција за поднесените барања, за донесените и поништените решенија за стекнување право на долготраен закуп, за договорите за долготраен закуп, за решенијата за времено ослободување од плаќање закупнина за долготраен закуп, за решенијата за престанок на правото на времено ослободување од плаќање на закупнина за долготраен закуп, како и за поднесените тужби за наплата на надомест за долготраен закуп.
(2) Министерот за транспорт и врски ги пропишува формата, содржината и начинот на водењето евиденција од ставот (1) на овој член.
IV. ВРЕМЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ
1. ПРАВО НА ВРЕМЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
Член 56
(1) Кога заради постоење на спорно право на користење или неидентичност на градежното земјиште, градежното земјиште во државна сопственост кое го користат физички, односно правни лица не може да се приватизира, ниту пак може да се стекне право на долготраен закуп, корисникот во чие фактичко владение е земјиштето, може да стекне право на времен закуп на тоа земјиште.
(2) Правото на времен закуп на градежното земјиште како и лицето кое тоа право го стекнало се утврдува со договор за времен закуп, односно со решение од надлежен орган согласно со одредбите на овој закон.
Член 57
(1) Правото на времен закуп може да се стекне до престанокот на причината за неможност за стекнување на правото на приватизација, односно долготраен закуп.
(2) Времениот закуп на градежното земјиште престанува со престанок на причините кои како претходно прашање биле пречка за приватизација, односно долготраен закуп на градежното земјиште во државна сопственост, врз основа на решение на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште.
Член 58
По престанок на причината за неможност за приватизација, односно за долготраен закуп на градежното земјиште од членот 56 став (1) на овој закон, градежното земјиште може да се приватизира, односно на истото може да се стекне право на долготраен закуп, согласно со овој закон.
Член 59
Висината на закупнината за градежното земјиште кое е предмет на времен закуп, како и начинот и постапката за наплата на закупнината за времен закуп се пропишуваат со посебниот пропис од членот 38 на овој закон.
2. ПОСТАПКА ЗА СТЕКНУВАЊЕ ПРАВО НА ВРЕМЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
Член 60
(1) Барање за стекнување на право на времен закуп можат да поднесат физички и правни лица во чие фактичко владение е градежното земјиште, во случаите предвидени во членот 56 став (Г) од овој закон.
(2) Барањето за стекнување право на времен закуп ги содржи податоците од членот 47 став (2) на овој закон, како и податоците за постоење на спорно право на користење или за постоење неидентичност на градежното земјиште.
(3) Правото на времен закуп врз основа на барање од ставот (2) на овој член се стекнува со договор за времен закуп, со кој особено се уредуваат:
- причината заради која се склучува договорот,
- висината, начинот и роковите за плаќање на закупнината,
- времетраењето на времениот закуп (до престанок на причината),
- промена на висината на закупнината согласно со посебниот пропис на Владата на Република Македонија од членот 38 на овој закон и
- престанок на времениот закуп.
(4) Договорот за времен закуп се доставува до органот на државната управа надлежен за водење на соодветната јавна книга за недвижности.
Член 61
(1) Кога во постапката за приватизација, градежното земјиште не може да се приватизира и кога во постапката за долготраен закуп правото на долготраен закуп не може да се стекне под услови утврдени со овој закон, а корисникот во чие фактичко владение е градежното земјиште не поднесе барање за стекнување право на времен закуп, органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште по службена должност ќе донесе решение со кое се стекнува право на времен закуп (во натамошниот текст: решение за времен закуп).
(2) Решението за времен закуп ги содржи податоците од членот 51 став (2) на овој закон.
Член 62
(1) Решението за времен закуп се доставува до носителот на правото на времен закуп и до Државното правобранителство на Република Македонија.
(2) До Државното правобранителство на Република Македонија заедно со решението се доставува и примерок од документацијата врз основа на кое е донесено решението за стекнување право на времен закуп.
Член 63
(1) Против решението за времен закуп може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
(2) Правосилното решение за времен закуп по службена должност се доставува до органот на државната управа надлежен за водење на соодветната јавна книга за недвижности.
Член 64
(1) Органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште води евиденција за донесените решенија за времен закуп, за договорите за времен закуп, за решенијата за времено ослободување од плаќање закупнина за времен закуп, за решенијата за престанок на правото на времено ослободување од плаќање на закупнина за времен закуп, како и за поднесените тужби за наплата на закупнина за времен закуп.
(2) Министерот за транспорт и врски ги пропишува формата, содржината и начинот на водење на евиденцијата од ставот (1) на овој член.
V. ВРЕМЕНО ОСЛОБОДУВАЊЕ ОД ОБВРСКА ЗА ПЛАЌАЊЕ НАДОМЕСТ И ЗАКУПНИНА ЗА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ
1. ПРАВО НА ВРЕМЕНО ОСЛОБОДУВАЊЕ ОД ПЛАЌАЊЕ НАДОМЕСТ И ЗАКУПНИНА
Член 65
(1) Од плаќање надомест, односно закупнина за градежното земјиште можат времено да бидат ослободени физичките лица, носители на правото на приватизација, долготраен закуп или на времен закуп, ако надоместот, односно закупнината не можат да ги плаќаат.
(2) Право да бидат времено ослободени од плаќање на надоместот, односно закупнината од ставот (1) на овој член имаат лицата кои со акт на органот на државната управа надлежен за труд и социјална политика, имаат статус на корисници на социјална помош или со таков статус се стекнале за времетраењето на обврската за плаќање на надоместот, односно закупнината и тоа само додека им трае статусот на корисници на социјалната помош.
(3) Со правата од ставот (2) на овој член се изедначени и лицата -корисници на социјална заштита:
- корисници на постојана парична помош и
- деца без родители и родителска грижа до 18 годишна возраст како и по престанувањето на старателството, а најмногу до 26 годишна возраст, ако се на редовно школување, се додека користат право на социјална заштита.
Член 66
Ослободувањето како и престанокот на правото за времено ослободување од плаќање надомест, односно закупнина се утврдува во постапка согласно со овој или друг закон.
2. ПОСТАПКА ЗА ВРЕМЕНО ОСЛОБОДУВАЊЕ ОД ПЛАЌАЊЕ НАДОМЕСТ И ЗАКУПНИНА
Член 67
(1) Постапката за времено ослободување од плаќање надомест за приватизација, закупнина за долготраен закуп и времен закуп се покренува по барање на физичко лице носител на утврдените права на градежното земјиште.
(2) Кон барањето од ставот (1) на овој член, барателот поднесува решение од органот на државната управа надлежен за труд и социјална политика за утврден статус на корисник на социјална помош, односно корисник на социјална заштита.
(3) По барањето од ставот (1) на овој член, органот кој го донел решението за утврденото право на градежното земјиште, носи решение за времено ослободување од плаќање надомест за приватизација, закупнина за долготраен закуп и времен закуп.
(4) Решението од ставот (3) на овој член содржи:
- податоци за лицето кое времено се ослободува од обврската за плаќање надомест, односно закупнина,
- обврската од која се ослободува (надомест за приватизација, закупнина за долготраен закуп, односно времен закуп),
- времетраење на ослободувањето од обврската за плаќање надомест, односно закупнина,
- причини за ослободување од обврската за плаќање надомест, односно закупнина (решение на органот на државната управа надлежен за труд и социјална политика) и
- основата за стекнување на обврската за плаќање надомест, односно закупнина (договор, решение).
(5) Со решение на органот од ставот (3) на овој член ќе престане временото ослободување за плаќање надомест, односно закупнина, ако на носителот на утврденото право на градежното земјиште му престане статусот на корисник на социјална помош, односно статус на корисник на социјална заштита.
(6) Решението од ставот (5) на овој член содржи особено податоци за:
- престанување на временото ослободување од плаќање надомест за приватизација, закупнина за долготраен закуп и времен закуп,
- воспоставување на обврска за плаќање надомест за приватизација и закупнина за долготраен закуп и времен закуп и
- рок од кога почнува да тече обврската за плаќање надомест за приватизација, закупнина за долготраен закуп и времен закуп.
Член 68
(1) Органот што го донел решението за времено ослободување од плаќање надомест за приватизација, закупнина за долготраен закуп и времен закуп, правосилното решение го доставува до органот на државната управа надлежен за труд и социјална политика.
(2) Органот на државната управа надлежен за труд и социјална политика води службена евиденција за лицата корисници на социјална помош, односно социјална заштита кои со решение на органот од членот 67 став (3) на овој закон, времено се ослободени од плаќање надомест, односно закупнина.
(3) Органот на државната управа надлежен за труд и социјална политика по службена должност го известува органот кој го донел решението за времено ослободување од плаќање надомест, односно закупнина за престанокот на статусот корисник на социјална помош, односно социјална заштита за лицето кое времено е ослободено од плаќање надомест, односно закупнина.
Член 69
(1) Решението за времено ослободување од плаќање надомест, односно закупнина се доставува до барателот од членот 67 став (1) на овој закон и до Државното правобранителство на Република Македонија.
(2) До Државното правобранителство на Република Македонија заедно со решението се доставува и примерок од документацијата врз основа на која е донесено решениетаза времено ослободување од плаќање надомест, односно закупнина.
Член 70
(1) Против решението за времено ослободување од плаќање надомест, односно закупнина може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
(2) Правосилното решение за времено ослободување од плаќање надомест, односно закупнина се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
VI. ОДЗЕМАЊЕ И ПРЕСТАНОК НА ПРАВОТО НА КОРИСТЕЊЕ НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ
1. ОДЗЕМАЊЕ НА ПРАВОТО НА КОРИСТЕЊЕ НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
Член 71
(1) Правото на користење на градежното изградено земјиште во државна сопственост на кое постојни или поранешни правни лица, односно нивни правни следбеници изградиле или стекнале објект (станбена и друга градба), а кој објект во правниот промет станал сопственост на трети лица ќе се одземе со решение на органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи.
(2) На градежното земјиште во државна сопственост од ставот (1) на овој член, може на сопственикот на објектот да се утврди право на приватизација или право на долготраен закуп согласно со овој закон.
Член 72
(1) Не е предмет на приватизација согласно со овој закон земјоделското земјиште кое го користат правните лица врз основа на извршена трансформација на претпријатијата и задругите со општествен капитал, како и правните лица кои не извршиле трансформација согласно со Законот за трансформација на претпријатијата и задругите со општествен капитал кои стопанисуваат со земјоделско земјиште, ако земјоделското земјиште со урбанистичките планови и актите што ги заменуваат тие планови станало градежно неизградено земјиште.
(2) Кога земјоделското земјиште од ставот (1) на овој член со урбанистичките планови и актите што ги заменуваат тие планови станало градежно земјиште на кое е предвидена градба на објекти, правото на користење ќе се одземе со решение на органот на државната управа надлежен за имотно- правните работи.
(3) Решението од ставот (2) на овој член се доставува до органот на државната управа надлежен за земјоделство, шумарство и водостопанство.
Член 73
(1) Градежното изградено земјиште на кое право на користење имаат правни лица на кое со актите за урбанистичко планирање со кои се утврдува градежната парцела се задржува постојниот објект, не е предмет на приватизација во делот во кој е предвидена нова градба дефинирана како посебна градежна парцела.
(2) Правото на користење на градежното земјиште од ставот (1) на овој член ќе се одземе со решение на органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи.
Член 74
(1) Кога на градежното неизградено земјиште е стекнато право на користење заради изградба на објект предвиден со урбанистичките планови и актите што ги заменуваат тие планови, а изградбата не е започната во роковите определени со закон, односно со актот со кој е стекнато правото на користење на градежното неизградено земјиште заради градба, со решение на органот на државната управа надлежен за имотно-правните работи ќе се одземе правото на користење на градежното неизградено земјиште.
(2) На градежното неизградено земјиште од ставот (1) на овој член не може да се стекнуваат правата предвидени со овој закон, ако не е започната градба согласно со прописите со кои се регулира изградбата на објектите.
(3) По исклучок од ставот (1) на овој член нема да се одземе правото на користење од физички лица ако предвидената градба не е започната од причини на: смрт или тешка болест на корисникот, односно член на потесното семејно домаќинство, утврдување на статус на корисник на социјална помош, односно социјална заштита, влошена безбедносна состојба во времетраење на состојбата, решавање на претходно прашање по покрената судска, односно управна постапка со која се оневозможува започнувањето на градбата до решавањето на претходното прашање.
(4) По исклучок на ставот (1) од овој член нема да се одземе правото на користење од правни лица ако предвидената градба не е започната од причини на влошена безбедносна состојба во времетраење на состојбата и решавање на претходно прашање по покрената судска, односно управна постапка со која се оневозможува започнувањето на градбата до решавање на претходно прашање.
(5) Покренувањето на стечајната постапка или постапка за ликвидација на правното лице не се смета како причина за неодземање на правото на користење на градежното неизградено земјиште.
Член 75
Одземањето на правото на користење на градежното земјиште согласно со членовите 71, 72 став (2), 73 став (2) и 74 став (1) на овој закон е од јавен интерес.
Член 76
Одземањето на правото на користење од членовите 71, 72 став (2), 73 став (2) и 74 став (1) на овој закон се врши по предлог на Државното правобранителство на Република Македонија, на начин и во постапка предвидена со Законот за експропријација.
Член 77
(1) Кога носителот на правото на долготраен закуп на градежно неизградено земјиште од членовите 43 и 44 став (2) на овој закон не ја плаќа закупнината на начин определен со договорот, односно со решението за долготраен закуп, или не го користи градежното земјиште согласно со намената, може со решение на органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште да му престане правото на долготраен закуп.
(2) Решението од ставот (1) на овој член се донесува по службена должност или по барање на Државното правобранителство на Република Македонија.
(3) Решението од ставот (1) на овој член се доставува до носителот на правото на долготраен закуп и до Државното правобранителство на Република Македонија.
(4) Против решението од ставот (1) на овој член може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
(5) Правосилното решение за престанок на правото на долготраен закуп се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.
Член 78
На земјиштето од членовите 71, 72 и 73 на овој закон може да се стекнува право на времен закуп согласно со одредбите на овој закон, до реализација на урбанистичкиот план или актот што го заменува.
2. ПРЕСТАНОК НА ПРАВОТО НА КОРИСТЕЊЕ НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
Член 79
(1) Правото на користење на градежното земјиште во државна сопственост во целост или во дел може да престане по барање, односно со согласност на корисникот на градежното земјиште.
(2) Престанокот на правото на користење на градежното земјиште се утврдува со решение на органот на државната управа надлежен за имотно правни работи.
(3) Правото на користење на градежното земјиште од членот 14 став (5) на овој закон, престанува со решението на органот на управата надлежен за имотно-правните работи со кои се врши приватизација на градежното земјиште на кое барателот има изградено објект со правна основа.
(4) Против решението од ставот (2) и став (3) на овој член може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
Член 80
(1) Со решение на органот на државната управа надлежен за имотно- правните работи, а по барање на Државното правобранителство на Република Македонија ќе се утврди престанок на правото на користење на градежното земјиште во државна сопственост на правни лица кои престанале да постојат и кои немаат правни следбеници.
(2) Против решението од ставот (1) на овој член може да се изјави жалба до Владата на Република Македонија - Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
Член 81
(1) Корисниците на градежното изградено земјиште во државна сопственост до стекнувањето на право на сопственост, долготраен закуп или времен закуп, правото на користење на градежното изградено земјиште можат да го пренесуваат само со преносот на правото на сопственост на објектот, ако поднеле барање за стекнување на правото на сопственост, долготраен закуп или времен закуп на градежното земјиште во државна сопственост согласно со овој закон.
(2) Правните дела спротивни на ставот (1) од овој член се ништовни и не произведуваат правно дејство.
Членот е укинат со одлука на Уставниот суд на Република Македонија У.бр.140/05 објавена во „Службен весник на Република Македонија“ брoj 79/06.
VII. ПОСЕБНИ ОДРЕДБИ
1. ПРАВО НА ДОЛГОТРАЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ НА СТРАНСКИ ЛИЦА
Член 82
Странските физички и правни лица корисници на градежно изградено земјиште во државна сопственост, ги задржуваат правата согласно со актите врз основа на кои стекнале право на користење, ако со друг закон или со меѓународен договор што го ратификувала Република Македонија поинаку не е определено.
2. РЕОНИЗАЦИЈА И ЗОНИРАЊЕ
Член 83
(1) Заради определување на висината на надоместот за приватизација, закупнина за долготраен закуп и времен закуп на градежното земјиште се врши реонизација на зоните на градовите и населените места во Република Македонија.
(2) Реонизацијата се врши според местоположбата и степенот на комунална уреденост на градежното земјиште.
(3) Реонизацијата од ставот (1) на овој член ја определува Владата на Република Македонија на предлог на министерот за транспорт и врски.
3. ПРИОРИТЕТ ВО ПОСТАПУВАЊЕ
Член 84
(1) Органот на државната управа надлежен за управување со градежно земјиште должен е податоците од членот 28 став (3) алинеја 5 и членот 47 став (2) алинеја 5 на овој закон да ги издаде приоритетно, а најдоцна во рок од 30 дена од денот на поднесувањето на барањето.
(2) Органот на државната управа надлежен за водење на соодветната јавна книга за недвижности должен е податоците од членот 28 став (3) алинеи 3 и 4 и членот 47 став (2) алинеи 3 и 4 на овој закон, да ги издаде приоритетно, а најдоцна во рок од 30 дена од денот на поднесувањето на барањето.
(3) Ако органите не можат да ги издадат податоците во определениот рок, должни се за причините за неиздавањето да го известат барателот, во рок од 15 дена од денот на истекот на рокот определен во ставовите (1) и (2) на овој член.
VIII. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
Член 85
Прописите предвидени со овој закон ќе се донесат во рок од шест месеца од денот на влегувањето во сила на овој закон.
Член 86
Започнатите постапки за трансформација на правото на користење на градежното земјиште согласно со членовите 50 и 54 од Законот за градежното земјиште ("Службен весник на Република Македонија" број 53/2001 и 97/2001) до денот на влегувањето во сила на овој закон продолжуваат според Законот согласно со кој се започнати.
Член 87
Co денот на влегувањето во сила на овој закон престануваат да важат членовите 49, 50, 54, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65 и 66 од Законот за градежното земјиште ("Службен весник на Република Македонија" број 53/2001 и 97/2001).
Член 88
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во "Службен весник на Република Македонија".
Закон за изменување и дополнување на Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост „Службен весник на Република Македонија“ број 146 од 7 декември 2009 година
Член 19
Започнатите постапки до денот на влегувањето во сила на овој закон ќе продолжат според одредбите на овој закон.
Закон за изменување и дополнување на Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост „Службен весник на Република Македонија“ број 18 од 14.02.2011 година
Член 5
Започнатите постапки за приватизација на градежно земјиште во државна сопственост до денот на влегувањето во сила на овој закон ќе продолжат според одредбите од овој закон.
Член 6
Овој закон влегува во сила со денот на објавувањето во „Службен весник на Република Македонија".
Закон за изменување и дополнување на Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост „Службен весник на Република Македонија“ број 51 од 13.04.2011 година
Член 3
Одредбата од членот 2 на овој закон ќе започне да се применува со денот на започнувањето на примената на Законот за основање на Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен.
Член 4
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Македонија”, а ќе започне да се применува на 31 март 2012 година.